O COVID-19, administracji kościelnej i wolności sumienia

Informacja Sekretariatu Komunikacji Generalnej Konferencji Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego.

Kwestia tego, czy powinniśmy się szczepić przeciw COVID-19, czy nie, wywołała duże kontrowersje w Kościele Adwentystów Dnia Siódmego. W świetle modlitwy Chrystusa o jedność Jego wyznawców ta sytuacja wydaje się tragiczna. Zbory zostały podzielone, członkowie rodzin skłócili się ze sobą, przyjaciele stali się wrogami. Misja Kościoła została przyhamowana, a działania ewangelizacyjne w świecie ucierpiały na tym. W niektórych przypadkach niestosowne stwierdzenia przyczyniły się do pogłębienia podziałów.

Ostatnio pewne osoby zakwestionowały prawo Komitetu Administracyjnego Generalnej Konferencji [zwany w Polsce Zarządem Generalnej Konferencji – tu i dalej w nawiasach kwadratowych będą dopiski redakcji polskiej] do przemawiania w imieniu Kościoła. Te krytyczne stwierdzenia potencjalnie zagrażają autorytetowi Kościoła, powodują zamieszanie i prowadzą do podziałów. W odpowiedzi na pytania szczerych adwentystów z całego świata kierownictwo Generalnej Konferencji dostarcza niniejszym wyjaśnień niektórych ostatnio podniesionych kwestii.

1. Jakie jest stanowisko Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego w kwestii szczepienia przeciw COVID-19 w powiązaniu z sumieniem poszczególnych osób?

Kościelne stanowisko pt. Potwierdzenie reakcji Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego na COVID-19⁽¹⁾, wyraźnie podkreśla prawo każdego do podjęcia decyzji stosownie do osobistych przekonań kierowanych przez Ducha Świętego. W stanowisku tym czytamy: „Kościół Adwentystów Dnia Siódmego szanuje wolność wyboru każdego człowieka w kwestii odpowiedzialnych decyzji dotyczących własnego zdrowia. Jako że nasze ciało jest świątynią Ducha Świętego oraz że należymy do Chrystusa, tak z tytułu stworzenia, jak i odkupienia, powinniśmy osobiście podążać za wolą Bożą, także w kwestii szczepienia na COVID-19. Decyzja przyjęcia czy nieprzyjęcia szczepienia nie jest kwestią zbawienia ani nie wiąże się, jak niektórzy sugerują, ze znamieniem bestii. To kwestia osobistego wyboru. Zdecydowanie wierzymy, że w sprawach osobistych przekonań musimy się kierować Słowem Bożym, sumieniem i rozsądkiem. Ważąc różne opcje, musimy także brać pod uwagę dobrodziejstwa szczepień wykraczające poza nas samych i pomagające chronić lokalną i globalną społeczność. Po osobistym zbadaniu zagadnienia ze wszystkich stron, rozważeniu stanu własnego zdrowia, zasięgnięciu porady medycznej i modlitwie poszczególne osoby powinny w porozumieniu z doradcą medycznym lub lekarzem podjąć możliwie najlepszą decyzję²”³.

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego szanuje prawo każdego członka Kościoła do podjęcia najlepszej możliwej decyzji w kwestii własnego zdrowia w świetle osobistych przekonań, wyzwań zdrowotnych i rad medycznych.

2. Czy Kościół Adwentystów Dnia Siódmego będzie wspierał prawo do postępowania zgodnie z sumieniem tych, którzy postanowią nie przyjmować szczepienia przeciw COVID-19?

Przyznajemy, że niektórzy członkowie naszego Kościoła mają poważne obawy co do szczepienia przeciw COVID-19 i wolą stracić pracę, jeśli to konieczne, niż zdecydować się na przyjęcie szczepienia. Choć Kościół Adwentystów Dnia Siódmego postrzega tę kwestię jako należącą do sfery zdrowia publicznego, zapewnimy wsparcie tym członkom Kościoła, którzy mają odmienne zdanie. Szanujemy ich szczere przekonania i możemy wspierać ich w następujące sposoby: 1) modląc się za nich, aby Bóg dał im wyjście z wyzwania, wobec którego stają; 2) pomagając im w napisaniu osobistego podania do pracodawcy.

W Potwierdzeniu z 2021 roku czytamy: „Rozumiemy, że czasami członkowie naszego Kościoła mogą mieć osobiste obawy, a nawet głębokie przekonania, które niezupełnie pokrywają się z nauczaniem i stanowiskiem Kościoła. W takich przypadkach kościelni liderzy wolności religijnej czynią wszystko, by zapewnić wsparcie i radę na osobistym poziomie, nie w ramach stanowiska Kościoła, czasami także pomagając tym członkom Kościoła w kierowaniu do pracodawców czy innych osób próśb o uwzględnienie ich szczególnych przekonań”⁴.

3. Czy Komitet Administracyjny Generalnej Konferencji Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego ma kompetencję do wydawania oświadczeń w imieniu Kościoła?

Zjazd Generalnej Konferencji odbywa się co pięć lat i składa się z reprezentantów Kościoła z całego świata. Zjazd przekazuje swój autorytet Komitetowi Wykonawczemu Generalnej Konferencji [zwanemu w Polsce Radą lub Radą Naczelną Generalnej Konferencji], który działa w jej imieniu między Zjazdami dla zapewnienia skutecznego funkcjonowania Kościoła i prowadzenia przez niego misji Bożej. Komitet Wykonawczy przekazuje ten szczególny autorytet [w istocie kompetencje] Komitetowi Administracyjnemu, w tym do udzielania rad Kościołowi ogólnoświatowemu. Ten delegowany autorytet obejmuje prawo do wydawania oświadczeń, zaleceń i innych dokumentów w imieniu Kościoła w miarę pojawiania się kwestii wymagających odniesienia się do nich. Od 1985 roku przez prawie czterdzieści lat Generalna Konferencja [dalej: GK] wydała ponad 75 różnych oświadczeń, zaleceń i innych dokumentów dotyczących kwestii publicznych. Materiały te są wydawane na trzy sposoby: 1) przez urzędników GK; 2) przez Komitet Administracyjny GK; 3) przez Komitet Wykonawczy GK. Lista oświadczeń, zaleceń i innych dokumentów GK wskazuje, że około jednej trzeciej z nich zostało wydane przez Komitet Administracyjny, który swój pierwszy dokument wydał w 1994 roku, a potem wydawał kolejne oświadczenia, zalecenia i inne dokumenty dotyczące szeregu różnych kwestii, takich jak wiarygodność Biblii, troska o środowisko i seksualność człowieka.

Ani urzędnicy GK, ani Komitet Administracyjny nie mają prawa zmieniania Prawa zborowego i podstawowych zasad wiary [z rozdziału 14. Prawa zborowego]. Ta rola jest zarezerwowana dla Zjazdu GK. Urzędnicy GK i Komitet Administracyjny mogą rekomendować zmiany dorocznemu posiedzeniu Komitetu Wykonawczego GK lub Zjazdowi GK, a także mają prawo wydawać oświadczenia w imieniu Kościoła, czego dowodzi niemal czterdziestoletnia praktyka i delegowanie odpowiedzialności za przywództwo. Ograniczenie autorytetu [kompetencji] Komitetu Administracyjnego GK do spraw mało istotnych prowadzi do podkopania autorytetu wszystkich komitetów administracyjnych [zarządów] na poziomie diecezji, unii [czyli Kościołów krajowych] i wydziałów. Osłabianie zaufania do organizacyjnej struktury Kościoła jest bardzo poważną sprawą. Komentarz Ellen G. White dotyczący znaczenia organizacji dzieła ma doniosłe znaczenie: „Powiadam wam, bracia i siostry, Pan ma zorganizowane ugrupowanie, przez które będzie działał. (…) Kiedy ktoś odsuwa się od zorganizowanego ugrupowania ludu Bożego zachowującego przykazania, kiedy zaczyna ważyć Kościół na swoich ludzkich szalach i wygłaszać sądy przeciwko niemu, możecie być pewni, że Bóg go nie prowadzi. Człowiek ten jest na złej drodze”⁵.

4. Jakie są szczególne obszary odpowiedzialności i autorytetu Zjazdu GK, Komitetu Wykonawczego GK i Komitetu Administracyjnego GK? Czy Komitet Administracyjny ma prawo udzielać rad Kościołowi ogólnoświatowemu czy wydawać w jego imieniu oświadczenia?

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego stosuje reprezentatywną formę zarządzania kościelnego, która wywodzi się z rad biblijnych i Ducha Proroctwa, jak również praktycznego doświadczenia w funkcjonowaniu ogólnoświatowej społeczności wiary. Kościół ogólnoświatowy podczas Zjazdu GK głosuje zmiany w podstawowych zasadach wiary oraz statucie i przepisach GK, zatwierdza powstanie nowych unii i zmiany w  Prawie zborowym, a także inne sprawy związane z funkcjonowaniem Kościoła. Zjazd GK uprawnia przez swoje przepisy (Artykuł XIII) Komitet Wykonawczy GK do kierowania działalnością Kościoła pomiędzy Zjazdami. Komitet Wykonawczy przekazuje uprawnienia do prowadzenia działań Komitetowi Administracyjnemu GK przez zatwierdzenie zakresu jego kompetencji i wybranie składu.

Artykuł XIII w sekcji 1.b. przepisów GK brzmi następująco:

„Artykuł XIII – Komitet Wykonawczy Generalnej Konferencji

b. Komitet Wykonawczy Generalnej Konferencji powinien mieć także władzę udzielania i cofania uwierzytelnień czy licencji, wyznaczania komitetów, takich jak Komitet Administracyjny, z ich zakresem obowiązków, w celu poprawiania, zmieniania i tworzenia przepisów pragmatyki, zatwierdzania planów strategicznych i programów Kościoła ogólnoświatowego, zatrudniania personelu niezbędnego do skutecznej działalności oraz podejmowania wszelkich niezbędnych działań nie zarezerwowanych w żaden inny sposób dla Zjazdu Generalnej Konferencji w celu zapewnienia stałego skutecznego funkcjonowania Kościoła ogólnoświatowego w wypełnianiu jego misji”.

Komitet Administracyjny GK opracowuje wiele zagadnień do rozważania dla Komitetu Wykonawczego GK, ale na podstawie zakresu kompetencji uchwalonego przez Komitet Wykonawczy. Komitet Administracyjny otrzymuje także uprawnienie, by zajmować się zagadnieniami, w związku z którymi potrzebna jest ogólna rada i zalecenia dla jednostek organizacyjnych i instytucji Kościoła ogólnoświatowego. Jest o tym mowa w zakresie kompetencji Komitetu Administracyjnego uchwalonym przez Komitet Wykonawczy w części E. Ogólne zagadnienia administracyjne, nr 1, cz. 2, gdzie wskazano, że Komitet Administracyjny ma kompetencje do „udzielania ogólnych rad jednostkom organizacyjnym Kościoła ogólnoświatowego zgodnie z zapotrzebowaniem” wraz z prawem do podejmowania działań. Zobacz poniżej cytat z zakresu kompetencji Komitetu Administracyjnego uchwalonego przez Komitet Wykonawczy: „E. Ogólne zagadnienia administracyjne. / 1. Rozważenie innego sposobu działania / 1. Prawo działania. / bieżące sprawy administracyjne i służenie ogólną radą jednostkom organizacyjnym i instytucjom Kościoła ogólnoświatowego”.

Komitet Administracyjny okazuje zupełny szacunek Komitetowi Wykonawczemu oraz trzyma się instrukcji i delegowanych mu przez Komitet Wykonawczy uprawnień, jako że jest to organ, który  uchwala i autoryzuje zakres kompetencji Komitetu Administracyjnego.

Komitet Administracyjny GK zachowuje daleko idącą ostrożność w korzystaniu z delegowanego mu prawa do udzielania rad jednostkom organizacyjnym i instytucjom Kościoła ogólnoświatowego czy do wydawania oświadczeń. Komitet Administracyjny uchwala ogólne kościelne przepisy, zalecenia i oświadczenia. Jednak Komitet Administracyjny może służyć radą czy oświadczeniem, gdyż mieści się to w zakresie „udzielania ogólnych rad jednostkom organizacyjnym Kościoła ogólnoświatowego zgodnie z zapotrzebowaniem”. Na przestrzeni kilkudziesięciu lat Komitet Administracyjny wydawał oświadczenia w różnych kwestiach mających doniosłe znaczenie w życiu Kościoła. Oświadczenia te były wydawane po szerokich konsultacjach i służyły jako rady dla Kościoła ogólnoświatowego w odnoszeniu do się aktualnych problemów.

5. Czy potwierdzenie stanowiska Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego z 2021 roku w kwestii szczepień było podyktowane środkami przekazywanymi przez rząd Stanów Zjednoczonych, w tym wypłatami z funduszy medycznych dla adwentystycznych szpitali, jak również pożyczkami i grantami dla adwentystycznych instytucji edukacyjnych?

Nie istnieje żaden związek między wypłatami z amerykańskich funduszy medycznych Medicare i Medicaid dla adwentystycznych instytucji medycznych a potwierdzeniem kościelnego stanowiska w kwestii szczepień z 2021 roku. To samo dotyczy dziesięcin od osób pracujących w instytucjach medycznych czy edukacyjnych. Rządowe wypłaty z Medicare i Medicaid dla instytucji służby zdrowia są kierowane wprost do tych instytucji za usługi świadczone na rzecz pacjentów, w tym głównie osób starszych i uboższych. Te rządowe wypłaty nie są dotacjami dla szpitali. Są zapłatą za wykonane usługi.

Nikt z profesjonalistów medycznych ani pracowników Sekretariatu Zdrowia Generalnej Konferencji nie jest wynagradzany przez firmy farmaceutyczne, placówki medyczne czy instytucje rządowe, tak federalne, jak i stanowe, ani nie prowadzi żadnych projektów przez nie finansowanych.

Fundusze rządowe wpływają do instytucji edukacyjnych w formie grantów i pożyczek udzielanych studentom jako pomoc dla nich w uzyskaniu wyższego wykształcenia. Te rządowe granty i pożyczki nie są dotacjami dla szkół i uczelni i nie mają wpływu na światowy budżet Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego ani na decyzje podejmowane w Kościele.

6. Czy Generalna Konferencja lekceważy adwentystyczne przesłanie zdrowia?

W trakcie pandemii COVID-19 Kościół Adwentystów Dnia Siódmego świadomie, celowo i globalnie popularyzował adwentystyczne przesłanie zdrowia, w tym zwłaszcza całościowy zdrowy styl życia jako najważniejszy dla zachowania zdrowia i optymalnego funkcjonowania systemu odpornościowego. Jednocześnie Kościół zalecał i wspierał ogólne środki zdrowia publicznego i zapobiegania chorobom, takie jak zachowanie dystansu społecznego (fizycznego), zasłanianie ust i nosa w odpowiednich miejscach, mycie rąk, kwarantanna domowa i odpowiedzialne korzystanie ze szczepień. W swoim podejściu do pandemii Kościół stosował zarówno odpowiedni styl życia, jak i środki zapobiegawcze zalecane przez instytucje zdrowia publicznego, a nie jedno albo drugie.

7. Czy Kościół Adwentystów Dnia Siódmego postrzega przymusowe środki profilaktyki zdrowotnej jako kwestię wolności religijnej? Jeśli nie, to dlaczego nie?

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego od dawna występuje w obronie wolności sumienia, w tym zwłaszcza w przypadku przekonań religijnych związanych ze świętowaniem soboty zgodnie z nauką biblijną. Ponadto Kościół rozumie na podstawie biblijnych proroctw, że w przyszłości zostaną przyjęte przepisy prawne zmuszające mieszkańców ziemi do dokonania wyboru między przyjęciem pieczęci Boga a otrzymaniem znamienia bestii⁶. Obecne środki stosowane w związku z pandemią COVID-19 nie są częścią wspomnianych praw zapowiedzianych w Apokalipsie Jana.

W uzupełnieniu do obrony wolności sumienia Kościół Adwentystów Dnia Siódmego od dawna wspiera także odpowiedzialne szczepienia. Nasi misjonarze od dziesięcioleci przyjmowali szczepienia przeciw ospie prawdziwej, tyfusowi i dyfterytowi. Historycznie rzecz biorąc, adwentyści dnia siódmego wspierali regulacje prawne z obszaru zdrowia publicznego i szczepień, więc nie traktujemy kwestii szczepień jako kwestii teologicznej czy związanej z wolnością religijną dla Kościoła. Oświadczenie w sprawie szczepień zostało wydane w kwietniu 2015 roku, na długo przed pandemią COVID-19 i upolitycznieniem kwestii szczepień. Zaktualizowany dokument z roku 2021 jest zgodny z naszą wieloletnią praktyką jako Kościoła wspierającego program szczepień. Jak zaznaczyliśmy wcześniej, nie przeczy to faktowi, iż szczepienie przeciw COVID-19 może być kwestią sumienia dla poszczególnych członków Kościoła, którzy zgodnie ze swoimi przekonaniami widzą tę kwestię jako dotyczącą wolności religijnej. Dokument z 2021 roku uznaje osobisty wybór i oferuje doradztwo dla tych, którzy postrzegają szczepienia jako kwestię wolności religijnej.

8. Jakie jest stanowisko Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego co do roli Stanów Zjednoczonych w proroctwach biblijnych?

Od początków swego istnienia Kościół Adwentystów Dnia Siódmego rozumiał drugą bestię z 13. rozdziału Apokalipsy Jana, wychodzącą z ziemi, mającą rogi podobne do rogów baranka, jako Stany Zjednoczone przedstawione w proroctwie. Na podstawie proroczego scenariusza wierzymy, że bestia z morza (papiestwo) i bestia z ziemi (Stany Zjednoczone) zjednoczą się w konfederacji zła, by stosując przemoc, ograniczyć wolność sumienia i pod presją wykluczenia ekonomicznego narzucić ludzkości znamię bestii⁷. Proroctwo objawia, że sednem tego konfliktu będzie kwestia przestrzegania prawa Bożego. Będzie istniała zdecydowana różnica między tymi, którzy czczą Stwórcę, a tymi, którzy czczą bestię. Sobota będzie punktem zapalnym konfliktu wokół autorytetu prawa Bożego. Wolność religijna zostanie ograniczona przez prawodawstwo państwowe. Ludziom odmówi się wolności sumienia. Ten czas jeszcze nie nastał, ale zbliża się wielkimi krokami.

Pastorski apel

Jezus mówi: „Po owocach poznacie ich”⁸. Jakie są owoce obecnej krytyki Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego? Niektórzy członkowie Kościoła informują pastorów, że zamierzają opuścić Kościół Adwentystów Dnia Siódmego. Przedstawianie wątpliwości doprowadziło do polaryzacji w zborach adwentystycznych i w znacznym stopniu odwiodło je od misji Kościoła. Ellen G. White ostrzega nas: „Kiedy powstają ludzie twierdzący, że mają przesłanie od Boga, ale zamiast ostrzegać przed zwierzchnościami i mocami, władcami tego świata ciemności, prowadzą jałową kampanię i zwracają broń przeciwko Kościołowi walczącemu, strzeżcie się ich. Nie mają oni Bożego uwierzytelnienia. Bóg nie zlecił im obowiązku takiego działania”⁹. W innym miejscu dodaje: „Pokazano mi wielu takich, którzy będą twierdzili, że zostali szczególnie pouczeni przez Boga, i będą próbowali prowadzić innych, z powodu błędnych pojęć o obowiązku będą podejmowali się dzieła, którego Bóg nigdy na nich nie złożył. Skutkiem tego będzie zamieszanie. Niech każdy najgorliwiej szuka Boga dla siebie samego, aby mógł indywidualnie rozumieć Jego wolę”¹⁰.

Konsekwencją tych bezpodstawnych ataków na uprawniony autorytet kościelny jest brak zaufania do Bożego Kościoła Ostatków. Podkopuje to zasadność działania i autorytet Generalnej Konferencji, jej wydziałów, unii, diecezji, a nawet zborów. Grozi to zanikiem zaufania prowadzącym do odchodzenia z Kościoła, organizowania niezależnych ugrupowań czy tworzenia ruchów odszczepieńczych postrzegających Kościół jako odstępczy. Boża rada jest jasna: „Nie możemy teraz zejść z fundamentu utwierdzonego przez Boga. Nie możemy teraz wejść w jakąkolwiek nową organizację, ponieważ oznaczałoby to odstępstwo od prawdy”¹¹. Bożym celem jest, byśmy szanowali wzajemnie nasze wybory, nawet jeśli nie zawsze się z nimi zgadzamy, oraz wspierali się wzajemnie jako członkowie Kościoła Chrystusa. Poświęceni Chrystusowi, troszczący się o siebie nawzajem, jednoczymy się w odpowiedzi na modlitwę Chrystusa o jedność¹² i razem skupiamy uwagę na Jego misji głoszenia ewangelii po krańce ziemi.

Przyjdzie czas, kiedy prawo zapowiedziane w Ap 13 zostanie wprowadzone z całą mocą, tak iż ludzie wierni Bogu zostaną wykluczeni ekonomicznie ze społeczeństwa. Wtedy będziemy się spotykać w małych grupkach w odludnych miejscach, ale ten czas jeszcze nie nadszedł. Bóg wzywa nas, byśmy skupili uwagę na głoszeniu wiecznej ewangelii, w kontekście trójanielskiego poselstwa, po krańce ziemi¹³.

Misją ludu Bożego w czasie końca jest przygotowanie ludzkości na rychłe powtórne przyjście naszego Zbawiciela. Adwentystom dnia siódmego powierzono ostatnie przesłanie dla tego świata. „Otrzymali dzieło o doniosłym znaczeniu – głoszenie przesłań trzech aniołów. Nie ma ważniejszego dzieła. Nie mogą dopuścić, by cokolwiek innego pochłaniało ich uwagę”¹⁴. Obyśmy zjednoczeni skupili uwagę na głoszeniu trójanielskiego poselstwa po krańce ziemi w celu przygotowania na powtórne przyjście Jezusa. Niechaj Jego miłość, łaska i moc napełnią nas, abyśmy przyjęli późny deszcz, wydali głośne wołanie i ujrzeli Jezusa przychodzącego na obłokach nieba, by zabrać nas do domu.

¹ „Głos Adwentu” 11-12/2021, s. 11-14. ² Zob. 1 Kor 6,19-20; Ps 32,8; Prz 11,14; Jk 1,5; Iz 58,11. ³ „Głos Adwentu” 11-12/2021, s. 12. ⁴ Tamże, s. 13. ⁵ E.G. White, Selected Messages, t. 3, s. 17-18.⁶ Zob. Ap 14,9-10; zob. także kolejne pytanie i odpowiedź. ⁷ Ap 13,13-17. ⁸ Mt 7,20. ⁹ E.G. White, Testimonies to Ministers, s. 22. ¹⁰ Taż, Wybrane poselstwa, t. 2, Radom 2009, s. 69. ¹¹ Tamże, s. 367. ¹² Zob. J 17. ¹³ Zob. Mt 24,14; Ap 14,6.¹⁴ E.G. White, Testimonies for the Church, t. 9, s. 19.

[Źródło: https://adventistreview.org. Informacja z 26.01.2022].