Potwierdzenie reakcji Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego na COVID-19

Niniejszy dokument został opracowany przez Kierownictwo Generalnej Konferencji, Instytut Badań Biblijnych, Departament Zdrowia Generalnej Konferencji, Departament Spraw Publicznych i Wolności Religijnej, Biuro Doradcze Generalnej Konferencji oraz Uniwersytet Loma Linda. Jest oparty na oświadczeniu w sprawie szczepień uchwalonym w kwietniu 2015 roku i potwierdza zarówno to oświadczenie, jak i informacje dotyczące szczepień na COVID-19 opublikowane 22 grudnia 2020 roku¹.

Pandemia COVID-19 jest największym kryzysem zdrowia publicznego od setek lat. Dziesiątkuje społeczeństwa na całym świecie i znacząco wpływa na fizyczne, psychiczne, emocjonalne i społeczne zdrowie ludzi. Wraz z nią pojawiły się zjawiska takie jak izolacja społeczna, nawracające fale zachorowań, zaburzenia ekonomiczne i wzrost liczby zgonów. Musimy się borykać ze środkami zapobiegawczymi, takimi jak: zasłanianie ust i nosa, dystans społeczny, dodatkowe mycie i dezynfekcja dłoni, wczesne wykrywanie, testowanie i śledzenie kontaktów – które to środki stały się częścią naszego codziennego życia.

W tym kryzysie i zamieszaniu Kościół Adwentystów Dnia Siódmego jest oddany misji wywyższania Chrystusa, Jego Słowa, Jego sprawiedliwości oraz głoszeniu Jego trójanielskiego poselstwa światu w celu przygotowania ludzi w mocy Ducha Świętego na rychłe powtórne przyjście Jezusa. Przesłanie zdrowia jest prawą ręką ewangelii, a więc zdrowy styl życia jest ważną częścią naszych wierzeń, jako Kościoła adwentystycznego, od pierwszych lat naszego istnienia i nieprzerwanie aż dotąd. Nadal jesteśmy zaangażowani w prowadzenie i popularyzowanie zdrowego stylu życia wyrażającego się w całościowym adwentystycznym przesłaniu zdrowia powierzonym Kościołowi. Adwentystyczne badania w dziedzinie zdrowia potwierdzają niezaprzeczalne dobrodziejstwa w postaci wydłużenia przeciętnej długości życia oraz poprawy jakości życia dzięki stosowaniu tych praktyk zdrowotnych. Obejmują one zrównoważoną wegetariańską dietę, wysiłek fizyczny, picie odpowiedniej ilości czystej wody, regularny ruch, umiarkowaną ekspozycję na promieniowanie słoneczne, korzystanie ze świeżego powietrza, abstynencję od alkoholu, tytoniu i innych szkodliwych substancji, odpowiedni odpoczynek i sen oraz, co najważniejsze, pokładanie ufności w Bogu. Praktyki te poprawiają i pozwalają zachować zdrowie i odporność. Poza tymi dobrodziejstwami wynikającymi ze stosowania zasad zdrowego stylu życia oraz praktykowania profilaktyki zdrowotnej Kościół uznaje i zaleca odpowiedzialne korzystanie ze szczepień jako ważnego środka służącego ochronie zdrowia publicznego, zwłaszcza w obliczu pandemii. Jednocześnie Kościół szanuje wolność wyboru każdego człowieka, w tym także tych, którzy decydują się nie przyjmować szczepień².

Aktualne stanowisko Kościoła w kwestii szczepień i szczepionek, w tym także tych na COVID-19, opiera się na spostrzeżeniach składających się na spójne przesłanie zdrowia głoszone przez Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, mające podstawę w Piśmie Świętym i potwierdzone w pismach Ellen G. White, podkreślające znaczenie zapobiegania chorobom. Jako Kościół od ponad stu lat opowiadamy się za połączeniem zdrowego stylu życia i odpowiedzialnej immunizacji. Wobec globalnej skali pandemii, zgonów, trwałych uszczerbków na zdrowiu i długoterminowych skutków COVID-19 we wszystkich grupach wiekowych zachęcamy członków naszego Kościoła do rozważenia odpowiedzialnej immunizacji oraz promowania i rozwijania tego, co jest nazywane odpornością wspólnotową (osiąganą przez uodpornienie około 80 procent populacji w wyniku przejścia infekcji i/lub szczepienia). Zdajemy sobie sprawę, że szczepienia mogą mieć skutki uboczne, w niewielkim odsetku przypadków dość poważne, w tym śmiertelne w niezwykle rzadkich sytuacjach. Żadna szczepionka nie jest też stuprocentowo skuteczna. Dlatego w naszych decyzjach musimy starannie rozważyć ryzyko przyjęcia szczepionki w porównaniu z ryzykiem wynikającym z zakażenia COVID-19. Odporność nabyta zarówno przez naturalną infekcję, jak i szczepienie jest ograniczona czasowo, a zatem może się okazać konieczne szczepienie dodatkowe. Przyjęcie kolejnych dawek szczepionki pod kontrolą lekarza może się przyczyniać do ochrony osobistego i publicznego zdrowia. Potrzeba takich kolejnych dawek nie oznacza, że szczepionki zawodzą, ale wynika z naturalnego obniżania się z czasem poziomu przeciwciał.

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego szanuje wolność wyboru każdego człowieka w kwestii odpowiedzialnych decyzji dotyczących własnego zdrowia. Jako że nasze ciało jest świątynią Ducha Świętego oraz że należymy do Chrystusa, tak z tytułu stworzenia, jak i odkupienia, powinniśmy osobiście podążać za wolą Bożą, także w kwestii szczepienia na COVID-19. Decyzja przyjęcia czy nieprzyjęcia szczepienia nie jest kwestią zbawienia ani nie wiąże się, jak niektórzy sugerują, ze znamieniem bestii. To kwestia osobistego wyboru³. Zdecydowanie wierzymy, że w sprawach osobistych przekonań musimy się kierować Słowem Bożym, sumieniem i rozsądkiem. Ważąc różne opcje, musimy także brać pod uwagę dobrodziejstwa szczepień wykraczające poza nas samych i pomagające chronić lokalną i globalną społeczność. Po osobistym zbadaniu zagadnienia ze wszystkich stron, rozważeniu stanu własnego zdrowia, zasięgnięciu porady medycznej i modlitwie poszczególne osoby powinny w porozumieniu z doradcą medycznym lub lekarzem podjąć możliwie najlepszą decyzję⁴.

W informacji Generalnej Konferencji Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego na temat szczepień na COVID-19 z dnia 18 grudnia 2020 roku potwierdzone zostało oświadczenie w sprawie szczepień z roku 2015: „Decyzja przyjęcia lub nieprzyjęcia szczepienia należy do każdego indywidualnie i powinna być podjęta w porozumieniu z osobą sprawującą opiekę zdrowotną. Ważne jest osobiste zapoznanie się z zagadnieniem. Ostatecznie polegamy na przestrzeganiu biblijnych zasad zdrowia i rad Ducha Proroctwa, kierując się Bożym prowadzeniem, które niesie nam pokój i pewność w naszych wyborach”⁵.

Kraje i społeczeństwa na całym świecie w przeszłości miały do czynienia w różnych formach z publicznymi obowiązkami w zakresie zdrowia. Były one wprowadzane jako zabezpieczenia, w uznaniu faktu, iż zdrowie społeczeństwa jest ważnym czynnikiem decydującym o zdrowiu jednostki i podatności na choroby. Praktyki zdrowia publicznego były stosowane od czasów Mojżesza, a nawet wcześniej. Bardziej współczesne przykłady przyjętych praktyk zdrowia publicznego to zakaz palenia tytoniu w samolotach czy stosowanie pasów bezpieczeństwa w pojazdach mechanicznych. W ciągu ostatnich 120 lat wprowadzono obowiązkowe szczepienia przeciwko ospie prawdziwej w Stanach Zjednoczonych i wielu innych krajach świata, dzięki czemu praktycznie zwalczono tę chorobę. Podobnie obowiązkowe były i są nadal szczepienia przeciwko innym chorobom (np. polio, odrze, dyfterytowi). Misjonarze adwentystyczni w latach 30. XX wieku byli instruowani przez Kościół, jako jego pracownicy, by przyjąć szczepienia przeciwko ospie prawdziwej i tyfusowi. Te wymagania były opisywane szeroko przez lata w kościelnych publikacjach i akceptowane przez członków Kościoła, w większości pozytywnie do nich nastawionych. Obecnie nadal wymaga się od misjonarzy, by w odpowiedzialny sposób przyjmowali odpowiednie szczepienia. Ellen G. White nie komentowała kwestii wolności religijnej w związku z obowiązkowymi szczepieniami w jej czasach. Wyraźnie i lepiej niż większość członków Kościoła rozumiała całościowe przesłanie zdrowia powierzone Kościołowi.

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego nie jest przeciwny obowiązkom wynikającym z zasad bezpieczeństwa publicznego i ochrony zdrowia. Podporządkowanie się władzom państwowym jest biblijną zasadą, pod warunkiem, że ich zarządzenia nie są przeciwne posłuszeństwu wobec Boga⁶. W wielu przypadkach Kościół Adwentystów Dnia Siódmego wspierał zarządzenia władz w kwestii zdrowia i bezpieczeństwa publicznego. Co do szczepień na COVID-19 wierzymy, że poszczególne osoby mają prawo wyrażać i uzasadniać swoje przekonania zarówno za szczepieniami, jak i przeciw nim. Obowiązkowe szczepienia zazwyczaj dopuszczają wyjątki z uwagi na religijne przekonania czy stan zdrowia. Ponieważ dostępne są testy, niektóre osoby zamiast szczepień mogą wybrać regularne poddawanie się testom na COVID-19.

Departament Spraw Publicznych i Wolności Religijnej Generalnej Konferencji (ang. PARL) postrzega COVID-19 jako kryzys zdrowia publicznego i w tym świetle ocenia szczepionki. PARL zapewnia wsparcie i pomoc członkom Kościoła opowiadającym się za religijnymi naukami i doktrynami Kościoła wyrażonymi w jego systemie wierzeń i pragmatyce (jak również innym ugrupowaniom religijnym). Rozumiemy, że czasami członkowie naszego Kościoła mogą mieć osobiste obawy a nawet głębokie przekonania, które niezupełnie pokrywają się z nauczaniem i stanowiskiem Kościoła. W takich przypadkach kościelni liderzy wolności religijnej czynią wszystko, by zapewnić wsparcie i radę na osobistym poziomie, nie w ramach stanowiska Kościoła, czasami także pomagając tym członkom Kościoła w kierowaniu do pracodawców czy innych osób próśb o uwzględnienie ich szczególnych przekonań. Jest ważne, by Kościół zachował zdolność przemawiania w kwestiach istotnych dla swojego systemu wierzeń i swojej tożsamości oraz by jego wpływ nie ulegał osłabieniu wskutek realizowania czyichś osobistych przekonań i zamierzeń, pobocznych względem ewangelii i zagadnień profetycznych.

Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, po konsultacji z Departamentem Zdrowia oraz Departamentem Spraw Publicznych i Wolności Religijnej Generalnej Konferencji, wyraża przekonanie, że obecnie realizowany program szczepień jest ważny dla bezpieczeństwa i zdrowia członków naszego Kościoła i społeczeństwa. Dlatego nie jest właściwe powoływanie się na wolność religijną w przypadku oporu wobec narzucanego przez władze i pracodawców obowiązkowego programu szczepień mających chronić zdrowie i bezpieczeństwo ich społeczności.

Takie było ogólne stanowisko Kościoła w ciągu minionego stulecia, odkąd rozwinięto nowoczesny program szczepień. Jesteśmy przekonani, że gdybyśmy powoływali się na ochronę wolności religijnej w sprawach dotyczących sfery tak osobistych decyzji [jak szczepić się czy nie – dop. red. pol.], osłabilibyśmy nasze stanowisko w kwestii wolności religijnej w oczach władz i opinii publicznej. Takie działania sprawiłyby, że nasze argumenty byłyby prawdopodobnie w mniejszym stopniu brane pod uwagę i cenione, kiedy podnosilibyśmy je dla ochrony kultu i praktyk religijnych. Rozumiemy, że niektórzy członkowie naszego Kościoła postrzegają te sprawy inaczej i szanujemy ich przekonania. Czasami ich swobody mogą być wyegzekwowane w ramach prawa – wskażemy im wtedy materiały i źródła służące osiągnięciu ich celów, ale nie możemy podejmować interwencji w ich imieniu.

Jak odpowiedział na pandemię Uniwersytet Zdrowia Loma Linda (ang. LLUH), jedna z najlepszych uczelni medycznych naszego Kościoła? Obecnie w LLUH 90 procent studentów i 97 procent lekarzy jest zaszczepionych. Religijne względy są brane pod uwagę w kwestii tych, którzy zdecydowanie opierają się szczepieniom, ale osoby te muszą cotygodniowo poddawać się testom. Dzięki temu liczba zachorowań na COVID-19 wśród studentów i kadry uczelni znacząco zmalała od grudnia 2020 roku.

Podczas tej pandemii i po niej najbardziej liczyć się będzie to, jak będziemy się nawzajem traktować, zwłaszcza w Kościele, ale także w szerszych społecznościach. Gniew, stygmatyzacja czy obwinianie nie powinny mieć miejsca w Kościele Chrystusa. Musimy zwracać się do siebie nawzajem z szacunkiem, miłością i współczuciem.

Zamiast skupiać się wyłącznie na swoich osobistych przekonaniach, powinniśmy przybliżać się do siebie w więzi z Chrystusem i z sobą nawzajem. Powinniśmy się wzajemnie wspierać i nieść nadzieję ludziom w świecie, głosząc Boże trójanielskie poselstwo w oczekiwaniu na rychłe powtórne przyjście Chrystusa. Powinniśmy pracować nad aktywizacją naszych zborów i unikaniem podziałów w Kościele. Jako adwentyści mamy być przykładem dla innych, pamiętając, że patrzą na nas mieszkańcy wszechświata.

Ważne jest, byśmy troszczyli się o siebie nawzajem, biorąc pod uwagę innych w naszych praktykach. Dotyczy to także zapobiegania szerzeniu się śmiertelnej choroby oraz rozważania, czy przyjąć szczepienie, czy nie. Mamy miłować się wzajemnie i miłować bliźniego jak samego siebie. Wówczas możemy iść razem naprzód w wierze, „znosząc jedni drugich w miłości”, zgodnie z radą Nieba „starając się zachować jedność Ducha w spójni pokoju”⁷. Chrystus wzywa nas, byśmy się nie bali i pokładali ufność w Nim, gdyż nic nie może nas odłączyć od Jego miłości⁸. „Pan sam pójdzie przed tobą i będzie z tobą. Nie zawiedzie i nie opuści cię; nie bój się więc i nie trwóż się!”⁹. Pokładajmy ufność w Jezusie i miejmy nadzieję w Nim, bo On pokonał świat!

Jako organizacja o globalnym zasięgu Kościół Adwentystów Dnia Siódmego nie odnosi się i nie może się odnosić do prawnych uwarunkowań i obowiązku szczepień w ponad dwustu krajach, w których działa Kościół. Prawo każdego kraju musi być rozpatrywane osobno pod kątem możliwości i dostępności powodowanych religią wyjątków dla tych, którzy wyrażają zdecydowane poglądy w kwestii szczepienia przeciwko COVID-19. Kościół Adwentystów Dnia Siódmego nie opowiada się za wyłączeniem z obowiązku szczepień na podstawie przekonań religijnych, zarówno w skali globalnej, jak i krajowej, kierując się przy tym zrozumieniem Biblii i pism Ellen G. White wyrażonym w niniejszym oświadczeniu.

[25 października 2021 roku. Silver Spring, Maryland, Stany Zjednoczone. Kierownictwo Generalnej Konferencji, Instytut Badań Biblijnych, Sekretariat Zdrowia Generalnej Konferencji, Sekretariat Spraw Publicznych i Wolności Religijnej, Biuro Doradcze Generalnej Konferencji, Uniwersytet Loma Linda]

¹ Niniejszy dokument powstał w ramach szeroko zakrojonych konsultacji z różnymi instytucjami kościelnymi i specjalistami reprezentującymi Kościół ogólnoświatowy.

² Zob.  https://www.adventist.org/official-statements/immunization/.

³ Musimy pamiętać, że Bóg dał Adamowi i Ewie wolność wyboru w Edenie, mimo iż wiedział, że ich wybór będzie brzemienny w skutki.

⁴ Zob. 1 Kor 6,19-20; Ps 32,8; Prz 11,14; Jk 1,5; Iz 58,11.

⁵ Zob. https://www.healthministries.com/covid-19-vaccines-addressing-concerns-offering-counsel/.

⁶ Mt 22,21; Rz 13,1-7.

⁷ Ef 4,2-3.

⁸ Rz 8,31-39.

⁹ Pwt 31,8; zob. także J 16,33.

Materiały źródłowe:

• https://www.adventist.org/guidelines/immunization/

• https://www.healthministries.com/covid-19-vaccines-addressing-concerns-offering-counsel/

• https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/covid-19-vaccines/advice

• https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/science/science-and-research.html?CDC_AA_refVal=https%3A%2F%2Fwww.cdc.gov%2Fcoronavirus%2F2019-ncov%2Fmore%2Fscience-and-research.html

• https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/science/science-briefs/fully-vaccinated-people.html

• https://www.paho.org/en/covid-19-vaccines/frequently-asked-questions-covid-19-vaccines

• Vaccine effectiveness against hospitalization, in Israel, „Lancet”, 2021.

• Vaccine effectiveness against infections, severe infections, and deaths, in Italy, „Vaccines”, 2021.

• Vaccine effectiveness in U.S. health care personnel, „New England Journal of Medicine”, 2021.

• Pfizer vaccine safety, „New England Journal of Medicine”, 2021.